3.1 Εισαγωγή

Η ενότητα αυτή αναφέρεται στη συνεργασία ανάμεσα σε επαγγελματίες και πιστοποιημένους υποστηρικτές ομοτίμων. Επικεντρώνεται στο πώς να χτιστεί μια ισότιμη συνεργασία με αλληλοσεβασμό, ποιος είναι ο ρόλος του επαγγελματία όταν εργάζεται με έναν υποστηρικτή ομοτίμων και ποιες μπορεί να είναι οι προκλήσεις σε μια τέτοια συνεργασία. Η ενότητα επίσης αναγνωρίζει τη σημασία της σύμπνοιας ανάμεσα στους εργαζόμενους σε έναν οργανισμό για την επιτυχία της παρέμβαση μέσω υποστήριξης ομοτίμων.

3.2 Στόχοι Ενότητας

  • Πώς δημιουργείται μια καλή συνεργασία.
  • Η σχέση και η αλληλεπίδραση ανάμεσα στους επαγγελματίες και τους υποστηρικτές ομοτίμων.
  • Εξουσία και ευθύνη των επαγγελματιών.
  • Η προσωπική ανάπτυξη του επαγγελματία.
  • Ο υποστηρικτής ομοτίμων ως μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας.
  • Τα οφέλη της συνεργασίας όταν εργάζεσαι με άστεγους.

3.3 Η συνεργασία ανάμεσα στους επαγγελματίες και τους υποστηρικτές ομοτίμων

Όταν ένας επαγγελματίας ξεκινήσει να συνεργάζεται με έναν υποστηρικτή ομοτίμων, τόσο εκείνος όσο και ολόκληρη η κοινότητα των εργαζόμενων πρέπει να προετοιμαστούν για τη συνεργασία. Κεντρικό σημείο στην ανάπτυξη της υποστήριξης ομοτίμων είναι η αληθινή προσπάθεια ώστε να έχει η συνεργασία αυτή νόημα για όλους τους εμπλεκόμενους. Οι απαραίτητοι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι πρέπει να διασφαλιστούν προτού ξεκινήσουν τα προγράμματα. Επαρκής χρόνος θα πρέπει να διατεθεί για τον σχεδιασμό της κοινής παρέμβασης, ενώ οι μελλοντικοί υποστηρικτές ομοτίμων θα πρέπει να εμπλακούν σε αυτό το στάδιο.   

Η ομαλή συνεργασία ανάμεσα στους επαγγελματίες και σε πιστοποιημένους υποστηρικτές ομοτίμων δεν είναι αυτονόητη. Η βασική απαίτηση για την επιτυχημένη συνεργασία είναι και οι δύο, επαγγελματίες και υποστηρικτές ομοτίμων, να έχουν γνήσια επιθυμία να εργαστούν για κοινούς στόχους, να υποστηρίξουν και να μάθουν ο ένας από τον άλλο. Προκειμένου να είναι αυτή η συνεργασία επιτυχημένη από την άποψη όλων των εμπλεκόμενων μερών – πελάτες, επαγγελματίες, υποστηρικτές ομοτίμων- πρέπει να διατεθεί ο απαραίτητος χρόνος ώστε να αποκτηθεί κοινός τρόπος κατανόησης των στόχων, του περιεχομένου και της μεθόδου που θα ακολουθηθεί. Ο καθορισμός ξεκάθαρων κοινών στόχων φέρνει μια αίσθηση σκοπού και ασφάλειας στην εργασία, καθώς όλοι γνωρίζουν ξεκάθαρα τι επιδιώκεται. Θα πρέπει επίσης να υπάρξει ένας χώρος συζήτησης ανάμεσα στο προσωπικό που εμπλέκεται σχετικά με τις δικές του προσωπικές αξίες και την αξιακή βάση του οργανισμού, καθώς και περίσκεψη του πώς αυτές οι αρχές αντανακλώνται στην εργασία με άστεγους πελάτες. Η περιγραφή των θέσεων εργασίας και ο καθορισμός των καθηκόντων των επαγγελματιών και των υποστηρικτών ομοτίμων θα πρέπει να γίνουν εξαρχής ξεκάθαρες και θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα καθήκοντα όλων αντιστοιχούν με τις ικανότητες, την εκπαίδευση και την εμπειρία τους.      

Τι είδους προσδοκίες έχουν οι υποστηρικτές ομοτίμων από τους επαγγελματίες;

  • Οι επαγγελματίες είναι παρόντες και διαθέσιμοι.
  • Ο υποστηρικτής ομοτίμων δεν συμπεριλαμβάνεται προσχηματικά στην ομάδα και του δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχει σε διάφορα αντικείμενα.
  • Ο ομότιμος λαμβάνει συνεχή υποστήριξη για να ξεπεράσει τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει στα καθημερινά του καθήκοντα.
  • Αναπτύσσεται αμοιβαία εμπιστοσύνη η οποία επιτρέπει την ανοικτή συζήτηση.
  • Ο υποστηρικτής ομοτίμων μπορεί με ειλικρίνεια να μιλήσει σ’ έναν επαγγελματία για τη δική του κατάσταση ζωής και τις πιθανές δυσκολίες της.
  • Η εργασία είναι ευέλικτη – όπως και οι επαγγελματίες που εργάζονται με τον ομότιμο- και μπορεί να προσαρμοστεί στην τωρινή κατάσταση ζωής του υποστηρικτή ομοτίμων.
  • Την σχέση χαρακτηρίζουν αμοιβαία χημεία και χιούμορ.
  • Οι επαγγελματίες «μεταφράζουν» τις τεχνικές ορολογίες της επαγγελματικής γλώσσας στον υποστηρικτή ομοτίμων, εφόσον δεν τις γνωρίζει.
  • Οι επαγγελματίες βοηθούν τον υποστηρικτή ομοτίμων να δικτυωθεί με άλλους υποστηρικτές ομοτίμων.
  • Ο ομότιμος έχει πρόσβαση στη συμβουλευτική από έναν coach/μέντορα, που θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις, προσβλητικά συναισθήματα που διεγείρονται από δύσκολες καταστάσεις ή συνθήκες, κ.λπ. 

Αλληλοσυσχέτιση

Όταν εργάζονται μαζί, η σχέση ανάμεσα στους επαγγελματίες και τον υποστηρικτή ομοτίμων είναι πολύ σημαντική. Είναι σημαντικό ότι εργάζονται με στόχο να αναπτύξουν τη λεγόμενη αμοιβαία χημεία, ώστε όλα τα μέρη να μπορούν να νιώσουν άνετα να δουλεύουν μαζί και οι υποστηρικτές ομοτίμων να μπορούν να αισθάνονται ελεύθεροι να είναι ο εαυτός τους.

Μια παραγωγική συνεργασία απαιτεί εμπιστοσύνη. Το να γνωριστούν τα μέλη μιας ομάδας εργασίας βήμα-βήμα και να εξοικειωθούν από κοινού με τα εργασιακά καθήκοντα, προωθεί το χτίσιμο της εμπιστοσύνης. Μαζί με την εμπιστοσύνη, οι υποστηρικτές ομοτίμων θεωρούν το χιούμορ και την ανοικτή στάση των επαγγελματιών ως σημαντικά στοιχεία που προωθούν την αλληλεπίδραση. Είναι σημαντικό για έναν υποστηρικτή ομοτίμων οι άλλοι επαγγελματίες να μοιραστούν επίσης κάποιες πληροφορίες για τη ζωή τους. Ωστόσο, μια τέτοια ανοικτή στάση μπορεί να αποτελεί πρόκληση για τους επαγγελματίες, ειδικά αν έχουν συνηθίσει να δουλεύουν σε ομάδες στις οποίες μοιράζονται ελάχιστες προσωπικές πληροφορίες.

Είναι σημαντικό οι επαγγελματίες να σκεφτούν εκ των προτέρων τις δικές τους προκαταλήψεις. Για παράδειγμα, αντιλαμβάνονται τον υποστηρικτή ομοτίμων ως πελάτη ή ως συνάδελφο; Μπορεί ένας υποστηρικτής ομοτίμων να είναι και τα δύο, πελάτης και συνάδελφος; 

Οι υποστηρικτές ομοτίμων που προσλαμβάνονται από οργανισμούς που πριν τους εξυπηρετούσαν, μπορεί να γίνουν συνάδελφοι αυτών που σε προηγούμενο χρόνο τους προσέφεραν υπηρεσίες. Μπορεί να συνεργάζονται στενά στο πλαίσιο μιας ομάδας ή, τουλάχιστον, να συμμετέχουν σε κοινές συναντήσεις του προσωπικού ή περιστασιακά σε εκδηλώσεις. Η πρακτική εμπειρία δείχνει ότι αυτές οι αλληλεπιδράσεις μπορούν να πάνε εξαιρετικά καλά, ωστόσο μπορεί και να περιπλέξουν τα όρια λόγω της αλλαγής από τη θέση του πελάτη στη θέση του πρώην πελάτη και του νυν συναδέλφου. Ιδιαίτερες προκλήσεις μπορεί να ανακύψουν αν πρώην πελάτες που έγιναν υποστηρικτές ομοτίμων ζητήσουν ξανά υπηρεσίες από τον ίδιο οργανισμό. Ένας ενδεχόμενος διπλός ρόλος του υποστηρικτή ομοτίμων απαιτεί να συζητηθεί ανοικτά στην έναρξη της συνεργασίας, έτσι ώστε και τα δύο μέρη να εκφράσουν τις επιθυμίες, τους φόβους τους και να θέσουν κοινούς κανόνες. Είναι επίσης κατανοητό, ο υποστηρικτής ομοτίμων να θέλει να κρατήσει ξεχωριστές την προσωπική από την επαγγελματική του ζωή, με κάθε τρόπο. Σ’ αυτή την περίπτωση ο οργανισμός θα διασφαλίσει ότι κανένας από την ομάδα των συναδέλφων δεν βρίσκεται σε θεραπευτική σχέση με τον εν λόγω υποστηρικτή ομοτίμων.

Η έναρξη της συνεργασίας με έναν υποστηρικτή ομοτίμων εγείρει ερωτήματα στους επαγγελματίες. Τι μπορεί να συζητήσουν ο επαγγελματίας με τον υποστηρικτή ομοτίμων όταν διεξάγουν μια κοινή παρέμβαση ή όταν υποστηρίζει τον υποστηρικτή ομοτίμων στις δράσεις του; Μπορούν οι επαγγελματίες να μοιραστούν τα δικά τους συναισθήματα σύγχυσης και ανασφάλειας; Θα θεωρούνταν ανοικτή στάση και διαφάνεια, ή θα αποτελούσαν βάρος για τον υποστηρικτή ομοτίμων; Από τη στιγμή που μέρος του ρόλου ενός επαγγελματία είναι να υποστηρίζει τον υποστηρικτή ομοτίμων κατά την εργασία του, είναι σημαντικό και οι επαγγελματίες να έχουν επίσης ένα υποστηρικτικό δίκτυο συναδέλφων επαγγελματιών και/ή έναν επόπτη να τους βοηθά να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις και να απαντούν σε διάφορα διλήμματα.  

Εξουσία και ευθύνες

Οι επαγγελματίες μπορούν να μάθουν πολλά από τους υποστηρικτές ομοτίμων, αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί να κατανοήσουν ότι δεν έχουν καμία υποχρέωση να έχουν πάντα δίκιο λόγω της επαγγελματικής τους θέσης. Αυτό απαιτεί επαγγελματική αυτοπεποίθηση, ώστε οι επαγγελματίες να μπορούν να καλωσορίσουν την ανατροφοδότηση από τους υποστηρικτές ομοτίμων. Οι επαγγελματίες θα πρέπει επίσης να είναι συμπονετικοί με τον εαυτό τους και τα μέλη της ομάδας τους. Όλοι κάνουν λάθη κάποιες φορές και δεν είναι πάντα δυνατό να κάνει κανείς τη δουλειά τόσο καλά όσο θα επιθυμούσε. Είναι σημαντικό να συζητηθεί αυτό με έναν υποστηρικτή ομοτίμων ώστε να κατανοεί τις διάφορες καταστάσεις που θα αντιμετωπίσει στη συνεργασία του με επαγγελματίες.     

Οι επαγγελματίες πρέπει να μπορούν να απαρνηθούν μέρος της επαγγελματικής εξουσίας τους. Για να το πετύχουν αυτό είναι απαραίτητο να παρακολουθούν και να αναλογίζονται συνεχώς τη δική τους προσέγγιση και να ζητούν ανατροφοδότηση από τους υποστηρικτές ομοτίμων. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι, παρά τις ευθύνες και υποχρεώσεις των επαγγελματιών που συνεργάζονται με υποστηρικτές ομοτίμων, οι τελευταίοι μπορούν να εργαστούν ανεξάρτητα, να λάβουν αποφάσεις και να αναλάβουν διαφορετικούς εργασιακούς ρόλους. Όσο καλύτερα γνωρίζουν οι επαγγελματίες στην ομάδα τον υποστηρικτή ομοτίμων, τόσο πιο εύκολη θα είναι η κατανομή των ευθυνών και των καθηκόντων. Η ανάθεση ευθυνών και καθηκόντων γίνεται πάντα με βάση την κατάσταση του ατόμου και σε συνεργασία με τον εν λόγω ομότιμο.    

Αν οι υποστηρικτές ομοτίμων δεν αναλάβουν αρκετές ευθύνες, μπορεί να θεωρήσουν τον εαυτό τους άχρηστο και άσχετο με τη δραστηριότητα. Μπορεί επίσης να νιώσουν αναξιόπιστοι. Αντιθέτως, αν τους δοθούν πάρα πολλές ευθύνες, υπάρχει ο κίνδυνος της επαγγελματικής εξουθένωσης. Οι ομότιμοι μπορεί να μην αναγνωρίζουν ή να μη μετρούν πάντα τις δυνατότητές τους ικανοποιητικά. Ο ενθουσιασμός είναι συνήθως μεγάλος στην έναρξη της εργασιακής θέσης και οι υποστηρικτές ομοτίμων μπορεί να θέλουν να εργαστούν περισσότερο απ’ όσο μπορούν να αντέξουν. Πολλοί υποστηρικτές ομοτίμων αισθάνονται επίσης ότι πρέπει να αποδείξουν στους επαγγελματίες πως μπορούν να τα καταφέρουν και συνεπώς κάνουν περισσότερα απ’ όσα μπορούν να διαχειριστούν. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι επαγγελματίες από την ομάδα να προσέχουν για την ευημερία των ομοτίμων και, αν είναι αναγκαίο, να περιορίζουν το ωράριο εργασίας τους και τα καθήκοντά τους.

Επαγγελματική ανάπτυξη

Όταν εργάζονται με άστεγους, οι κοινωνικοί επαγγελματίες είναι ειδικοί στον τομέα τους. Η ειδίκευση γίνεται αισθητή καθώς οι επαγγελματίες επιλύουν δύσκολες καταστάσεις και ξεπερνούν δυσκολίες συνδυάζοντας τη θεωρητική γνώση με την πρακτική εμπειρία. Συνήθως, οι επαγγελματίες δεν χρειάζεται να σκεφτούν σε ποια θεωρία βασίζεται η λύση ή η ενέργειά τους, αλλά η θεωρία και η πράξη είναι αλληλένδετες. Η επαγγελματική ταυτότητα περιλαμβάνει αξίες και ηθικές διαστάσεις της εργασίας, καθώς και στόχους και πεποιθήσεις. Η έννοια του τι αισθάνεται ο επαγγελματίας, πού ανήκει και τι θεωρεί σημαντικό στη θέση του, εμβαθύνει την επαγγελματική του ταυτότητα.

Όταν εργάζονται με υποστηρικτές ομοτίμων – που έχουν από πρώτο χέρι, εμπειρική και σε βάθος ειδίκευση- η ατομική γνώση και οι ικανότητες και των δύο μερών συνδυάζονται και δημιουργούν μια νέα βάση ειδίκευσης. Η κοινή εξειδίκευση είναι ιδιαίτερα απαραίτητη στην εργασία πεδίου όπου τα ζητήματα είναι λεπτά και οι προκλήσεις είναι περίπλοκες. Συχνά, οι επαγγελματίες δεν έχουν βιώσει από πρώτο χέρι τα ίδια πράγματα με κάποιον που έχει βιώσει την έλλειψη στέγης. Με τη βοήθεια των υποστηρικτών ομοτίμων, οι επαγγελματίες μπορούν να καταλάβουν καλύτερα τις αιτίες που οδηγούν στην έλλειψη στέγης, πράγμα το οποίο τους βοηθάει να σχεδιάσουν παρεμβάσεις και να κατανείμουν πόρους με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Στην καλύτερη περίπτωση, οι επαγγελματίες μπορούν να διδαχθούν εναλλακτικές προοπτικές και ενσυναίσθηση από έναν υποστηρικτή ομοτίμων, πράγμα που θα διευρύνει τους ορίζοντές τους τους για να υποστηρίξουν τους πλέον ευάλωτους πελάτες.

Ένα επαγγελματικού τύπου δίκτυο υποστήριξης είναι ένας καλός τρόπος για τους επαγγελματίες να αναπτύξουν τις ικανότητές τους. Η εξάσκηση δεξιοτήτων αλληλεπίδρασης, διενέργειας διαλόγου και βαθύτερης κατανόησης της ένταξης και της κοινότητας, αναπτύσσουν την ικανότητα των επαγγελματιών να εργαστούν με υποστηρικτές ομοτίμων. Η γνώση γύρω από το τραύμα, την κατάχρηση ουσιών και την ψυχική υγεία είναι επίσης χρήσιμη. Η εμπειρία αποδεικνύει ότι οι εκπαιδεύσεις που γίνονται μεταξύ επαγγελματιών και υποστηρικτών ομοτίμων είναι ιδιαίτερα χρήσιμες, καθώς δίνουν την ευκαιρία και στις δύο ομάδες να διευρύνουν και να βαθύνουν από κοινού την ειδίκευσή τους.

Ο υποστηρικτής ομοτίμων ως μέλος της επαγγελματικής κοινότητας

Οι υποστηρικτές ομοτίμων έχουν το δικαίωμα να λάβουν εκπαίδευση πάνω στη δουλειά ώστε να γνωρίζουν τι αναμένεται από αυτούς. Αν αυτό δεν συμβεί, είναι πιθανό ο ρόλος του υποστηρικτή ομοτίμων στον οργανισμό να μην είναι ξεκάθαρος για τον ομότιμο ή για τους επαγγελματίες, οδηγώντας σε παρανοήσεις και σε ανεπαρκή αμοιβαία υποστήριξη. Από τα πολύ αρχικά στάδια πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ποιες είναι οι ευθύνες των επαγγελματιών στην ομάδα αναφορικά με τον υποστηρικτή ομοτίμων και σε ποιες περιπτώσεις εκείνος μπορεί να επικοινωνήσει με έναν επόπτη αν χρειάζεται. Είναι σημαντικό όλα τα στελέχη του οργανισμού να είναι εξοικειωμένοι με τον υποστηρικτή ομοτίμων και να έχουν δεσμευτεί να υποστηρίξουν την ένταξή του στον οργανισμό, ακόμη κι αν δεν αποτελεί μέρος της ομάδας τους ή του τμήματος τους. Αυτό θα βοηθήσει τους υποστηρικτές ομοτίμων να νιώσουν άνετα στον εργασιακό χώρο.

Σε μια μικτή εργασιακή ομάδα, όπου οι επαγγελματίες δουλεύουν μαζί με τους υποστηρικτές ομοτίμων, υπάρχει ο κίνδυνος ένας επαγγελματίας να αρχίσει να έχει ένα ρόλο παρόμοιο με εκείνον ενός επόπτη σε σχέση με έναν υποστηρικτή ομοτίμων, αν και κάτι τέτοιο δεν του έχει αποδοθεί. Αν και σε ζητήματα που σχετίζονται με τη τεχνική πλευρά της δουλειάς ο ρόλος των επαγγελματιών μπορεί να είναι καθοδηγητικός, μια καλή ιδέα είναι να οριστεί ένα πρόσωπο αναφοράς στον οργανισμό με το οποίο θα έρθει σε επαφή ο υποστηρικτής ομοτίμων σε περίπτωση που υπάρξουν δυσκολίες με κάποιον επαγγελματία με τον οποίο συνεργάζεται. Ωστόσο, οι ίδιοι οι ειδικοί από εμπειρία πιστεύουν ότι ο καλύτερος τρόπος να αποφευχθούν τα προβλήματα είναι ο οργανισμός να είναι καλά προετοιμασμένος και να ενδιαφέρεται αληθινά να εργαστεί με ομότιμους.

Τι θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν η διοίκηση ενός φορέα όταν σχεδιάζει την συμμετοχή υποστηρικτών ομοτίμων ή ειδικών από εμπειρία-Να προετοιμάσει τα στελέχη για την ένταξη των ομοτίμων στην κοινότητα των εργαζόμενων π.χ. μέσα από ενημέρωσή τους για τους στόχους, τη συνεισφορά και την προστιθέμενη αξία που η εμπλοκή των υποστηρικτών ομοτίμων προσδίδει στον φορέα.

-Η υποστήριξη και η εποπτεία από την διοίκηση είναι αναγκαίες ώστε η πίστη των υποστηρικτών ομοτίμων και των ειδικών από εμπειρία στις δεξιότητες και την εξειδίκευσή τους να ενισχύεται, ενώ εκείνοι πρέπει να μπορούν να εμπιστευθούν τη διοίκηση πως θα τους στηρίξει όποτε χρειαστεί.

-Να τους προσφέρει την ευκαιρία να εκπαιδεύονται ή να τους παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία και πληροφόρηση για να φέρουν σε πέρας
– Να αποφύγει ή να αμβλύνει το εργασιακό στρες και να διασφαλίσει την παροχή επαρκούς εποπτείας, από στελέχη κατά προτίμηση εκτός του οργανισμού.

-O αδιάλειπτος διάλογος των υποστηρικτών ομοτίμων μεταξύ τους καθώς επίσης και με τους προϊστάμενους και τα υπόλοιπα στελέχη, μπορεί να προλάβει τυχόν παρεξηγήσεις βελτιώνοντας την εργασιακή ατμόσφαιρα. Έτσι, αποτελεί το κλειδί της επιτυχούς ομαδικής λειτουργίας.

-Να διατηρεί εμπεριστατωμένο ενδιαφέρον για την ιστορία ζωής των υποστηρικτών ομοτίμων και των ειδικών από εμπειρία, αφού η βιωμένη εμπειρία αξιοποιείται από πλευράς τους ως κύριο εργαλείο δουλειάς.

Οφέλη της υποστήριξης ομοτίμων στην εργασία με άστεγους

Στην εργασία με άστεγους, οι χρήστες των υπηρεσιών ωφελούνται όταν οι επαγγελματίες και οι υποστηρικτές ομοτίμων συνεργάζονται. Οι υποστηρικτές ομοτίμων μπορούν να ταυτιστούν με την κατάσταση του πελάτη και να εκτιμήσουν τι είδους υπηρεσίες θα εξυπηρετούσαν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες του. Οι επαγγελματίες, από την άλλη, μπορούν να μιλήσουν για τις διαθέσιμες υπηρεσίες και πως μπορεί να ωφελήσουν τον πελάτη. Ο υποστηρικτής ομοτίμων γνωρίζει τις συγκεκριμένες ελλείψεις του συστήματος υπηρεσιών, τις οποίες οι επαγγελματίες δεν αναγνωρίζουν πάντα, από την οπτική του χρήστη. Το να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν αυτές τις ελλείψεις βοηθάει τους επαγγελματίες στην επιτυχημένη διαχείριση υποθέσεων. Η γλώσσα των παρόχων υπηρεσιών μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολη για εκείνους που βιώνουν την έλλειψη στέγης. Η παρουσία ενός υποστηρικτή ομοτίμων μπορεί να είναι χρήσιμη για να διευκολύνει την κοινή κατανόηση ανάμεσα στον πελάτη και τον πάροχο της υπηρεσίας. Ο υποστηρικτής ομοτίμων μπορεί επίσης να είναι πιο εύκολο να αρθρώσει τα αισθήματα και τις ανάγκες του πελάτη, ειδικά αν η κατάσταση ζωής του πελάτη είναι χαοτική. Ο υποστηρικτής ομοτίμων διαδραματίζει έναν διττό ρόλο, τόσο αυτόν του συνοδοιπόρου όσο και αυτόν του συνοδού σε υπηρεσίες και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Επιπλέον η κατανομή καθηκόντων μπορεί να μειώσει τον φόρτο εργασίας των επαγγελματιών και να αποδεσμεύσει πόρους για τον ταυτόχρονο συντονισμό της εξυπηρέτησης περισσότερων πελατών.

Η συνεργασία ανάμεσα στον επαγγελματία και τον υποστηρικτή ομοτίμων φέρνει ισοτιμία στη συνάντηση ανάμεσα στον πελάτη και τους επαγγελματίες. Στην εργασία με άστεγους, η σχέση αλληλεπίδρασης χτίζεται πάνω σε μια συνάντηση, όπου δημιουργείται εμπιστοσύνη ως αμοιβαίο συναίσθημα. Η εμπιστοσύνη είναι βασική προϋπόθεση για να τολμήσουν οι πελάτες να μιλήσουν για την κατάστασή τους, να ακουστούν και να λάβουν τη βοήθεια που χρειάζονται.

Η παρουσία των υποστηρικτών ομοτίμων συχνά λειτουργεί ως ένα είδος γέφυρας ώστε οι πελάτες να αποδεχτούν να συναντήσουν τους επαγγελματίες. Επίσης, το γεγονός ότι ο πελάτης βλέπει έναν υποστηρικτή ομοτίμων και έναν επαγγελματία να εργάζονται ομαλά μαζί αυξάνει την εμπιστοσύνη ότι είναι πιθανό να βοηθηθεί από το σύστημα υπηρεσιών. Συνεργαζόμενοι, οι υποστηρικτές ομοτίμων και οι επαγγελματίες μπορούν να έχουν μια πιο περιεκτική θεώρηση της κατάστασης του πελάτη. Ο υποστηρικτής ομοτίμων μπορεί να προσέξει λεπτομέρειες που ο επαγγελματίες μπορεί να μην παρατηρήσει, όπως μη λεκτική επικοινωνία. Επιπλέον, ο πελάτης είναι πιθανότερο να μοιραστεί πληροφορίες με τον υποστηρικτή ομοτίμων που δεν θα μοιραζόταν μ’ έναν επαγγελματία.

Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη από τη συνεργασία είναι πως η υποστήριξη ομοτίμων δημιουργεί ελπίδα και μειώνει το αίσθημα ντροπής του πελάτη λόγω της κατάστασής του. Όταν πυροδοτηθεί η ελπίδα σε έναν πελάτη αρχίζει να εργάζεται για να προάγει την ευημερία του. Η ελαχιστοποίηση της ντροπής και του στίγματος είναι επίσης σημαντική. Ειδικά στην εργασία με άστεγες γυναίκες, είναι γνωστό ότι το αίσθημα της ντροπής για την κατάστασή τους είναι ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους που μια γυναίκα δεν στρέφεται προς την βοήθεια.

Με τις επαγγελματικές τους ικανότητες, οι επαγγελματίες είναι πιθανό να βοηθήσουν έναν υποστηρικτή ομοτίμων να διατηρήσει την πίστη του σε περιπτώσεις που η κατάσταση ενός πελάτη μοιάζει απελπιστική. Ωστόσο, οι καταστάσεις δεν φαίνονται πάντα δύσκολες μόνο στους υποστηρικτές ομοτίμων. Η ματαίωση μπορεί να καταβάλει και τους επαγγελματίες.

Σε αυτές τις περιπτώσεις οι υποστηρικτές ομοτίμων και το παράδειγμα της διαδικασίας της ανάκαμψής τους μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες να διατηρήσουν την ελπίδα. Το όφελος είναι διπλό – οι υποστηρικτές ομοτίμων και οι επαγγελματίες ενδυναμώνουν αμοιβαία ο ένας τον άλλον. Για έναν επαγγελματία αυτό αυξάνει την εμπιστοσύνη του στις δικές του ικανότητες ως επαγγελματία και έχει μια θετική επίδραση στην ευημερία στην εργασία.

Για ένα πραγματικό παράδειγμα συνεργασίας ανάμεσα σε έναν κοινωνικό επαγγελματία κι έναν ειδικό από εμπειρία σε ένα Φινλανδικό πρόγραμμα με την ονομασία ΝΕΑ, που υποστηρίζει νέες γυναίκες που αντιμετωπίζουν την έλλειψη στέγης, δείτε το ακόλουθο βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=xtcbgG4Svk0.

3.4 Επιπλέον Διάβασμα