Άμεσα Παρακολουθούμενη Θεραπεία: μια μέθοδος που αναπτύχθηκε για να παρακολουθείται καλύτερα η συμμόρφωση των ασθενών στη λήψη φαρμάκων που συνταγογραφούνται από έναν γιατρό με στόχο να αποφευχθεί η αντίσταση στο χρησιμοποιούμενο φάρμακο. Πρακτικά ο ασθενής λαμβάνει την αγωγή του μπροστά σε έναν επαγγελματία υγείας ή σε αυτή την περίπτωση μπροστά σε έναν υποστηρικτή ομοτίμων.
Αμοιβαιότητα: Η αμοιβαιότητα είναι μια αναδυόμενη ιδιότητα που είναι προϊόν συν-βίωσης θεραπευτικών ιδιοτήτων συμπεριφοράς στη σχέση μεταξύ πελάτη και θεραπευτή (Cornelius-White et al., 2018).
Ανάκαμψη: η εξερεύνηση της εσωτερικής δύναμης ενός ατόμου ώστε να μπορεί να υποστηρίξει μια ζωή με ή χωρίς συμπτώματα μιας αναγνωρισμένης δυσάρεστης κατάστασης ή διαταραχής. Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του μηχανισμό ανάκαμψης, αναγνωρίζοντας τι λειτουργεί για τον ίδιο και τι όχι. Η κατανόηση ότι αυτή η διαδικασία δεν είναι γραμμική και ότι οι υποτροπές αποτελούν μέρος της είναι ουσιώδης στην ανάκαμψη.
Ανθεκτικότητα: η ικανότητα να χειρίζεσαι αλλαγές και στρεσογόνες καταστάσεις
Άστεγος: Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ορισμό του ETHOS (https://www.feantsa.org/en/toolkit/2005/04/01/ethos-typology-on-homelessness-and-housing-exclusion)
Αυτογνωσία: η ικανότητα να αναγνωρίζονται οι παράγοντες που δημιουργούν στρες και πυροδοτούν συμπεριφορές εγκαίρως, ώστε να αντιμετωπίζονται αναλόγως. Η ικανότητα να αναγνωρίζονται τα όρια για χάρη του καθένα στη σχέση.
Αυτοδιάθεση: Η αυτοδιάθεση είναι το δικαίωμα ενός ανθρώπου να καθορίζει τη μοίρα του, συμπεριλαμβανομένων των τρόπων δράσης, των θεραπειών και της υποστήριξης. Η ικανότητα να γίνονται σεβαστές οι επιλογές του ομότιμου ως προς την ανάκαμψη είναι ουσιώδες συστατικό της διαδικασίας.
Διαδικασία κύκλου: Μια μορφή επίλυσης συγκρούσεων που φέρνει κοντά τα θύματα, τους θύτες και όλους εκείνους στην άμεση κοινότητα που επηρεάζονται από τη σύγκρουση. Μπορεί να είναι κοινωνικές κοινότητες, γεωγραφικές ή οικογενειακές.
Διαμεσολάβηση: Μια μορφή διαιτησίας που έχει σκοπό την επίλυση μιας σύγκρουσης. Συχνά λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε πολλά μέρη που ανήκουν σε διαφορετικές πλευρές της σύγκρουσης.
Διαχειριστής περιστατικών: Το άτομο που βοηθά να αναγνωρίζονται οι κατάλληλοι πάροχοι και υποδομές που διασφαλίζουν τη συνέχεια των υπηρεσιών, ενώ διασφαλίζει ότι οι διαθέσιμοι πόροι χρησιμοποιούνται έγκαιρα και αποδοτικά με σκοπό να αντληθεί η βέλτιστη αξία τόσο από τον πελάτη όσο και την πηγή χρηματοδότησης (https://cmsa.org/who-we-are/what-is-a-case-manager)
Διεκδικητικότητα: το χαρακτηριστικό του να έχεις αυτοπεποίθηση χωρίς να είσαι επιθετικός και η ικανότητα να μιλάς για τον εαυτό σου με ειλικρίνεια και σεβασμό. Η διεκδικητικότητα βασίζεται στην ισορροπία. Απαιτεί να είσαι ειλικρινής σχετικά με τα θέλω και τις ανάγκες σου, ενώ ταυτόχρονα σκέφτεσαι τα δικαιώματα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες των άλλων. Όταν είσαι διεκδικητικός, έχεις αυτοπεποίθηση και αντλείς δύναμη απ’ αυτό για να περάσεις το μήνυμά σου σταθερά, δίκαια και με ενσυναίσθηση (Mind Tools, How to Be Assertive).
Ενδυνάμωση: Προσδιορίστηκαν βασικά στοιχεία ενδυνάμωσης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε πληροφορίες, της ικανότητας επιλογής, της διεκδίκησης και της αυτοεκτίμησης (Chamberlin & Schene, 1997).
Ενεργητική ακρόαση: σημαίνει την ακρόαση με όλες τις αισθήσεις, συγκεντρώνοντας όλη την προσοχή στον συνομιλητή, διατηρώντας οπτική επαφή, υιοθετώντας μια ανοικτή στάση του σώματος, σκύβοντας προς τον συνομιλητή, ευγενικά ενθαρρύνοντας τον να συνεχίσει να μιλά.
Επανορθωτική Δικαιοσύνη: Μια προσέγγιση στη δικαιοσύνη που δεν έχει σκοπό να αποδώσει ευθύνες ή να τιμωρήσει τον δράστη της βλάβης, αλλά μάλλον να επιτρέψει στο θύμα και τον θύτη να γίνουν μέρος μιας διαδικασίας επούλωσης, όπου σχεδιάζεται ένα πλάνο δράσης ώστε να επιτραπεί στο θύμα και στην κοινότητα να προχωρήσουν μπροστά.
Εποικοδομητική ανατροφοδότηση: η ατομική, υποκειμενική μας απόκριση στη συμπεριφορά, εμφάνιση κάποιου κλπ και η επικοινωνία της ως τέτοια. Είναι ένα μήνυμα σε πρώτο πρόσωπο (Εγώ-μήνυμα) – μιλώντας για τον εαυτό – σε αντίθεση με το Εσύ-μήνυμα – μιλώντας για τον άλλον. Αυτός ο τύπος μηνύματος -με το να μην είναι επικριτικός- δεν προκαλεί συγκρούσεις και δεν προτρέπει το άλλο άτομο να εγκαταλείψει.
Θετική απόσυρση: η ρύθμιση της κοινωνικής συμμετοχής και η διαπραγμάτευση του δημόσιου χώρου προκειμένου το άτομο να κινηθεί προς άλλους μόνο όταν αισθάνεται ασφάλεια και νόημα. Καλλιεργώντας τον προσωπικό ψυχολογικό χώρο, είναι δυνατό να αναπτύξει μια ευρεία αίσθηση του εαυτού, να κατανοήσει καλύτερα τα δικά του ενδιαφέροντα, να αναπτύξει τη δική του πνευματικότητα και ούτω καθεξής.
Κατάσταση υπερδιέγερσης: Κατάσταση υψηλής βιολογικής διέγερσης, συναισθηματικής υπερφόρτωσης, αντιδραστικής λειτουργίας και τάσης για επιθετικές, καταστροφικές, αυτοτραυματικές ή ριψοκίνδυνες συμπεριφορές. Καταστάσεις υπερδιέγερσης μπορεί να πυροδοτηθούν από εκλαμβανόμενες ως απειλές, τραυματικές αναμνήσεις και υπενθυμίσεις ή συγκεκριμένα συναισθήματα.
Κατάσταση υποδιέγερσης: Μια κατάσταση συναισθηματικού μουδιάσματος, περιορισμένης λειτουργικότητας, κοινωνικής απόσυρσης και μια αποσύνδεση ανάμεσα στο σώμα και στα αισθήματα. Καταστάσεις υποδιέγερσης μπορεί να πυροδοτηθούν από εκλαμβανόμενες ως απειλές, τραυματικές αναμνήσεις και υπενθυμίσεις ή συγκεκριμένα συναισθήματα.
Κοινοτική φροντίδα είναι μια εναλλακτική στις παραδοσιακές προσεγγίσεις για κοινωνικές υπηρεσίες που βασίζονται σε συγκεκριμένο τόπο. Η κοινοτική φροντίδα μπορεί να οριστεί ως η επαφή ή η σύνδεση των ατόμων με υπηρεσίες σε περιβάλλον εκτός γραφείου ή, με άλλα λόγια, η μετάβαση εκεί όπου οι άνθρωποι είναι, αντί να περιμένουμε τους ίδιους να αναζητήσουν υπηρεσίες σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Θεωρείται μια αποτελεσματική στρατηγική για τον εντοπισμό και την σύνδεση κρυφών πληθυσμών- όπως οι άστεγοι- με υπηρεσίες.
Παροχή πολλαπλών οργανισμών (Multi-Agency provision) είναι όταν επαγγελματίες και πάροχοι υπηρεσιών από διαφορετικά πεδία εργάζονται από κοινού με στόχο να ανταποκριθούν στις ανάγκες ενός ατόμου με περίπλοκες ανάγκες ή πολλαπλά μειονεκτήματα. Για παράδειγμα, παροχή πολλαπλών οργανισμών θα ήταν εκείνη κατά την οποία οι υπηρεσίες υγείας (μονάδες ψυχικής υγείας), οι κοινωνικές υπηρεσίες (κοινωνικοί λειτουργοί και εκπαιδευτές) και το νομικό σύστημα (υπηρεσίες επιτήρησης) θα εργάζονταν ως ομάδα για να παράσχουν συντονισμένη βοήθεια σε έναν πρώην παραβάτη του νόμου με συμπτώματα προβλημάτων ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζει την κατάσταση της έλλειψης στέγης.
Πολλαπλές δυσκολίες: Συναντώνται όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει περισσότερες από μία δυσκολίες σε μια δεδομένη στιγμή. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος σε μια κατάσταση έλλειψης στέγης μπορεί την ίδια στιγμή να είναι θύμα έμφυλης βίας, να αντιμετωπίζει κακή ψυχική υγεία, κατάχρηση ουσιών και άλλες μορφές δυσκολίας.
Προσωποκεντρικά κοινωνικά δίκτυα: παρέχουν συμβουλές για φροντίδα, ιατρικές εξετάσεις, μεθόδους και προσωπική εμπειρία που αφορούν μια δεδομένη κατάσταση. Χρησιμοποιούνται ενεργά από ασθενείς με διαφορετικές διαταραχές για την εκπαίδευση, την ιατρική φροντίδα και την ψυχολογική ανακούφιση. Μπορούν να λάβουν πολύτιμες συμβουλές από άλλους ασθενείς για την αυτοφροντίδα και για το τι να περιμένουν στον απόηχο της θεραπείας.
Ρύθμιση της διέγερσης: Μια κατάσταση σωματικής εγρήγορσης και ετοιμότητας για δράση. Ο έλεγχος της νοητικής και σωματικής ενεργοποίησης χρησιμοποιώντας φυσικές ή γνωσιακές-συμπεριφορικές μεθόδους.
Ρύθμιση του συναισθήματος (Affect regulation): Ρύθμιση του συναισθήματος ή συναισθηματική ρύθμιση είναι η ικανότητα ενός ανθρώπου να προσαρμόζει την ένταση της ενέργειας και των συναισθημάτων του.
Τιμωρητική δικαιοσύνη: Μια μορφή δικαιοσύνης που έχει σκοπό να τιμωρήσει τους δράστες για τα εγκλήματά τους, με την τιμωρία να είναι αντίστοιχη του εγκλήματος που διέπραξαν.
Τριπλή νοσηρότητα είναι η συνύπαρξη ψυχιατρικής κατάστασης, κακής σωματικής υγείας και προβλήματος χρήσης ουσιών, χαρακτηριστικό για άτομα που είναι χρόνια άστεγα.
